Kể từ khi được triển khai vào cuối năm 2012, Chính sách kinh tế Abenomics, được đặt tên theo Thủ tướng Nhật Shinzo Abe, đã có ảnh hưởng đáng kể đối với doanh nghiệp Nhật Bản. Chính sách này dựa vào những gì thường được gọi là “ba mũi tên”: chính sách nới lỏng tiền tệ quyết liệt, kích thích tài khóa và cải cách cơ cấu. Những yếu tố này nhằm mục đích kích thích Nhật Bản thoát khỏi thời kỳ suy thoái và lạm phát kéo dài, đồng thời nâng cao phần cạnh tranh toàn cầu của doanh nghiệp Nhật Bản.
Bối cảnh Kinh tế của Nhật Bản
Nhật Bản, nền kinh tế lớn thứ ba thế giới theo GDP ngang bằng, có một mức độ tiến bộ công nghệ cao và một sự nhấn mạnh mạnh mẽ vào chất lượng và sáng tạo. Tuy nhiên, trong hơn hai thập kỷ trước thời kỳ Abenomics, Nhật Bản đã đối mặt với tình trạng suy thoái kinh tế, được đặc trưng bởi lạm phát và tăng trưởng chậm chạp. Giai đoạn này, được biết đến với cái tên “Thập kỷ mất mát”, đã thấy nhiều doanh nghiệp Nhật Bản phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm việc dân số lớn tuổi, cầu nội địa giảm, và cạnh tranh quốc tế gay gắt.
Mũi tên Thứ nhất: Chính sách Nới lỏng Tiền tệ Mạnh Mẽ
Mũi tên đầu tiên của Abenomics là chính sách nới lỏng tiền tệ mạnh mẽ, chủ yếu được thực hiện bởi Ngân hàng Nhật Bản (BOJ). Bằng cách mua số lượng lớn trái phiếu chính phủ và tài sản khác, BOJ nhằm mục đích đổ ra thị trường một lượng tiền mặt lớn và phá vỡ bước xoắn của lạm phát. Đối với các doanh nghiệp Nhật Bản, điều này dịch thành mức lãi suất lịch sử thấp, khiến việc vay mượn trở nên hấp dẫn hơn. Sự tràn vào vốn rẻ đã giúp các công ty đầu tư vào công nghệ mới, cơ sở hạ tầng và các sáng kiến mở rộng. Ngoài ra, chính sách tiền tệ thư giãn hơn đã dẫn đến sự giảm giá của đồng yên, mở ra cơ hội cạnh tranh cho các nhà xuất khẩu Nhật Bản trên thị trường toàn cầu.
Mũi tên Thứ hai: Kích thích Tài khóa
Mũi tên thứ hai liên quan đến kích thích tài khóa đáng kể. Chính phủ triển khai nhiều dự án công trình công cộng, bao gồm phát triển cơ sở hạ tầng, để thúc đẩy hoạt động kinh tế. Đối với doanh nghiệp, điều này có nghĩa là cơ hội tăng cơ hội nhận hợp đồng và bán hàng liên quan đến chi tiêu của chính phủ. Các dự án cơ sở hạ tầng quy mô lớn đã đóng góp vào sự phát triển của các ngành như xây dựng, kỹ thuật và sản xuất, giúp gián tiếp hưởng lợi cho một loạt người cung cấp và nhà thầu phụ.
Mũi tên Thứ ba: Cải cách Cơ cấu
Mũi tên thứ ba và có lẽ là mũi tên quan trọng nhất là cải cách cơ cấu nhằm nâng cao khả năng tăng trưởng dài hạn của Nhật Bản. Điều này bao gồm các biện pháp để cải thiện sự linh hoạt trên thị trường lao động, thúc đẩy sự tham gia của phụ nữ vào lực lượng lao động, khuyến khích sáng tạo và thu hút đầu tư nước ngoài. Đối với nhiều doanh nghiệp, những cải cách này mang lại cả cơ hội lẫn thách thức. Các công ty được khuyến khích sáng tạo và điều chỉnh chiến lược doanh nghiệp của mình để hưởng lợi từ một nền kinh tế được cơ cấu lại một cách linh hoạt. Ngoài ra, các động lực cho nghiên cứu và phát triển đã giúp thúc đẩy sự tiến bộ công nghệ, đặc biệt là trong các lĩnh vực robot, công nghệ ô tô và dược phẩm.
Ảnh hưởng đối với Doanh Nghiệp Nhỏ và Khởi nghiệp
Các Doanh Nghiệp Nhỏ và Trung Bình (DNNT) và khởi nghiệp cũng cảm nhận được ảnh hưởng của Abenomics. Các chương trình chính phủ nhằm mục đích hỗ trợ việc truy cập vốn và hỗ trợ cho sự sáng tạo và mở rộng quốc tế đóng vai trò quan trọng đối với các doanh nghiệp này. Các công ty khởi nghiệp trong các lĩnh vực như Công nghệ thông tin, Sinh học ứng dụng và Năng lượng tái tạo đã tìm thấy lối đi mới cho sự phát triển, tận dụng các khoản tài trợ và trợ cấp từ chính phủ. Tuy nhiên, một số DNNT gặp khó khăn trong việc thích nghi với những thay đổi nhanh chóng và cần phải thích ứng với môi trường cạnh tranh công nghệ cao hơn.
Thách thức và Lời phê bình
Mặc dù có những tác động tích cực, Abenomics không hoàn toàn không gặp phải sự chỉ trích. Ví dụ, chính sách nới lỏng tiền tệ quyết liệt đã gây ra lo ngại về bài toán nợ công tăng và tính bền vững của các ủng hộ chính phủ. Một số nhà phê bình đề xướng rằng mặc dù các doanh nghiệp lớn và ngành xuất khẩu đã hưởng lợi nhiều, nhưng những tác động tích cực không lan rộng đủ đối với các doanh nghiệp nhỏ và dân số rộng hơn. Các cải cách cơ cấu phải đối mặt với sự phản đối, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp truyền thống và các lĩnh vực với các thực hành cố định.
Kết luận
Nhìn chung, tác động của Abenomics đối với doanh nghiệp Nhật Bản đã có nhiều chiều. Trong khi nó cung cấp kích thích cần thiết và giúp nhiều doanh nghiệp định vị mình một cách thuận lợi hơn trên sân khấu toàn cầu, thách thức của việc đạt được tăng trưởng bền vững, bao hàm vẫn còn. Khi Nhật Bản tiếp tục điều hướng hành trình kinh tế của mình, những bài học thu được từ Abenomics chắc chắn sẽ đóng vai trò then chốt trong việc định hình chính sách tương lai và chiến lược doanh nghiệp.
Đây là một số liên kết liên quan đề xuất: