Skilningur á ólíkum gerðum fyrirtækja á Íslandi

Rwanda, landlocked country situated in East Africa, hefur verið þekkt fyrir árangursríka efnahagslega umbreytingu og umhverfi fyrirtækja sem er fært til viðskipta undanfarna áratugi. Áraðstaða landsins við að efla vaxandi fyrirtækjamennsku hefur nýst þekkingu á tækni, stöðugleika í pólitík og öflug tilmæli til að draga til sín bæði staðbundna og alþjóðlega fjárfestendur. Fyrirtæki á Rwöndu fjalla um ýmsa geira, þar á meðal landbúnað, ferðaþjónusta, tækni og fleira. Til að takast á við viðskipti í fyrirtækjum á Rwöndu þarf að skilja mismunandi gerðir fyrirtækja sem hægt er að stofna í landinu.

### **Einn einstaklingur sem er eigandi (Sole Proprietorship)**

**Einn einstaklingur sem er eigandi** er einfaldasta og algengasta gerð fyrirtækja á Rwöndu. Það er starfsemi sem á og er dreyfð af einum einstaklingi, án lögskilnaðar milli eiganda og fyrirtækisstofnunar. Þessi gerð starfsmenningar er auðvelt að stofna og ráða, þarf lítinn fjárfestingu og færre formlega skilyrði. Hins vegar hefur eigandinn takmarkaða ábyrgð, sem þýðir að persónulegir eignir gætu verið í hættu ef fyrirtækið öðlast skuldir eða löglegt vandamál.

### **Samstarfsfyrirtæki**

Samstarfsfyrirtæki á Rwöndu koma í tveimur gerðum: **Almenn samstarf** og **Takmarkað samstarf**.

– **Almenn samstarf**: Í almennu samstarfi deila tveir eða fleiri einstaklingar bæði stjórnun og hagnaði fyrirtækisins. Allir samstarfsmenn bera sameiginlega og aðskiljanlega ábyrgð á skuldum og skyldum samstarfsins, sem gerir það að háum áhættu en hugsanlega mikilli áranýtingarstrúktúr.

– **Takmarkað samstarf**: Þessi gerð inniheldur að lágmarki einn almenn samstarfsaðili með takmarkaða ábyrgð og einn eða fleiri takmörkuðum samstarfsaðilum sem ábyrgðin á þeim er takmörkuð við upphæð sem þeir hafa yfirlýst í fyrirtækinu. Takmarkaðir samstarfsmenn taka venjulega ekki þátt í daglegri stjórnun fyrirtækisins.

### **Takmarkað fyrirtæki með Ábyrgð (LLC)**

**LLC** er vinsæl kostur fyrir bæði staðbundna og erlenda fjárfestendur á Rwöndu vegna sveigjanlegrar skipulagningar og takmarkaðrar ábyrgðar. Í LLC eru eigendur (kallaðir meðlimir) vernduð fyrir persónulega ábyrgð fyrir skuldum og skyldum fyrirtækisins, meðhöndlun þeirra takmarkað við fjárfestingu þeirra í fyrirtækinu. Lagasetning Rwöndu fyrir LLC-a er hagkvæm fyrir vexti, og leyfir auðvelt skráningu og ódýr rekstrarsskilyrði.

### **Almennt hlutafélag (PLC)**

**Almennt hlutafélag** er hannað fyrir stærri fyrirtæki sem hafa til áætlað að safna fjármagni með því að býða hluta út í almenningið. Á Rwöndu verða PLC-a að hafa lágmarks- hlutafjár og fylgja strangum reglugerðum til að vernda hagsmuni hluthafa. Þessi gerð fyrirtækja er yfirleitt undir strikari skýrslu- og samræðiskröfum miðað við LLC eða einmannafyrirtæki.

### **Samtök sem ekki eru stjórnmálaleg aðilar (NGO)**

Samtök sem ekki eru stjórnmálaleg aðilar spila mikilvæga hlutverk í félagslegum og efnahagslegum þróun Rwöndu. Venjulega eru samtök á Rwöndu sett upp til að takast á við ýmis miskunnarverðar, umhverfis- eða þróunarvandamál. Þau eru ánægjufélag en í rauninni þarf allan fenginn hagnað að verða endurgerð inn á stofnunarfélagaðilana eða hluthafa.

### **Samvinnumiðstöðvar**

Samvinnumiðstöðvar eru mikilvægur hluti af efnahagslegt vævja Rwöndu, sérstaklega í landbúnaðarviðskiptum. **Samvinnumiðstöðvar** er fyrirtækja sem eignað og rekin af hópi einstaklinga til gegnsemdar þeirra. Meðlimir samvinnumiðstöðva safna réttri sinni til að ná til markaðsfórdelsa, lækka kostnað og auka samráðaaflið sitt. Lög Rwöndu styðja við stofnun og rekstur samvinnumiðstöðva til að auka efnahagslegan vald og framför.

### **Útlenskar greinar og undirkaupfélagar**

Útlenska fyrirtæki sem leita að fótspor á Rwöndu geta valið að stofna **Greinar** eða **Undirkaupfélag**.

– **Grein**: Grein er framsetning foreldrafyrirtækisins og ekki sérstakt löglegt verzlunarefnahverf. Það þrífur viðskipti á Rwöndu fyrir útlenska fyrirtækið.

– **Undirkaupfélag**: Undirkaupfélag er sérstakt löglegt verzlunarefnahverfi sem er stofnað í Rwöndu, þótt það sé eign foreldrafyrirtækisins. Þessi strúktúr býður upp á takmarkaða ábyrgð og leyfir undirkaupfélaginu að hafa sjálfstætt starfsemi frá foreldrafyrirtækinu.