Mjanmar, fyrrum þekkt sem Burma, er land staðsett í Suðaustur-Asíu með ríkum og fjölbreyttum menningarlegum sögu. Þjóðin hefur staðið fyrir ýmsum pólitískum og félagslegum áskorunum ár á endan, sérstaklega varðandi fjölbreytna etnisu hópa og stjórnmálaverslun sem áhrif hafa á þá. Í þessu samhengi er mikilvægt að skilja lög Mjanmars varðandi flóttamenn og umsóknir vegna áhrifsins sem þau hafa bæði á innanlands og alþjóðleg málefni mannréttinda.
Sögulegt samheng og stjórnmálaleg bakgrunn
Nútíma sögu Mjanmars er mikið einkennuð af áratugum af átökum og einræðisstjórn. Landið var sjálfstætt frá breska nýlendustjórninu árið 1948 en fljótlega á eftir því ruddist landið í langt tímabil af innanborgarstríði þar sem margir etnghópar rekinir voru. Herinn tók völdin árið 1962 og stjórnartiðinu héldust árátugum. Þrátt fyrir að gengið hafi verið yfir í lýðræðisríki árið 2011 eru stjórnmálin enn áhugalaus með hernaðarvöldin stjórna þar sem hernámslið fékk völdin í febrúar 2021.
Átök og stjórnmálaóstöðu hafa leitt til mikillar innanlands flóttamanna og framkvaemdar fjöldar til þess að leita skjóls erlendis. Etnískir minnihlutahópar, sérstaklega Róhingjar-múslimar, hafa verið fyrir strangri ofsókn og ofbeldi sem leitt hafa til þess að ein af áskorunum flóttamannakreppunnar verulegustu í heiminum í dag.
Flóttamannalög og umsóknarlög
Mjanmar er ekki undirritað að 1951 Flóttamannalögunum eða 1967 Samkomulaginu, sem eru grunnur alþjóðlegra flóttamannalaga. Þar af leiðandi hefur landið ekki sérsaminn lagaákvæði sem snúa að vernd flóttamanna og umsækjanda um skjól. Skortur á formlegu ferli til að ákveða flóttamannastöðu þýðir að þeir sem leita skjóls í Mjanmar standa frammi fyrir miklum áskorunum og óvissu.
Þrátt fyrir það eru ýmsar stefnur og aðferðir sem ríkið notar við umgengni við flóttamenn og umsækjendur um skjól:
1. **Viðbótar- og ósamræmanlegar stefnur**: Án formlegra lagaákvæða dettur umgengni við umsækjanda um skjól oft niður í viðbótarferli sem byggir á stjórnvaldsráðum. Þetta getur leitt til ósamræma í hvernig mismunandi málum er beitt, og ákvarðanir eru oftast áhrifast af pólitískum tillögum frekar en álíka lögum og reglum sem eru búnar að verulegum.
2. **Hlutverk Hárri umboðsmannsamstjóra Sameinuðu þjóðanna um flóttamenn (UNHCR)**: Vegna skorts á lögum í landinu, gegnir UNHCR lykilhlutverki við að vernda og aðstoða flóttamenn í Mjanmar. Stofnunin vinnur að að veita grundvallar nauðsynjavörur, vernda réttindi og stundum aðstoða við umsetningu til þriðja landa.
3. **Áskoranir sem umsækjendur um skjól standa frammi fyrir**: Flóttamenn í Mjanmar búa oft við ótryggar aðstæður, sem kemur fram í takmörkuðum aðgengi að nauðsynlegum þjónustu svo sem heilbrigðisþjónustu, menntun og löglegri atvinnustarfsemi. Réttarstöðu þeirra er óviss, sem gerir það erfitt fyrir þá að ná langtíma stöðugleika.
Viðskipta- og efnahagslegur bakgrunnur
Efnahagslögun Mjanmars er einkennd af ríkum náttúruauðlindum sínum og sniðugu staðsetningu í Asíu, sem býður upp á mikla möguleika fyrir viðskipti og framfærslu. Þó hefur stjórnmálaóstöðan, þar á meðal alþjóðlegar bannlyningar sem fylgdu hernámi, haft neikvæð áhrif á efnahagsvöxt og erlenda fjárfestingu.
1. **Náttúruauðlindir**: Mjanmar er náð gildum náttúruauðlindum svo sem bergkristall, rubínar, olíu og eldsneyti. Utdrætturinn og útflutningur þessara auðlinda hafa reyndar verið mikilvægur þáttur í hagkerfi landins.
2. **Landbúnaður**: Landbúnaður er enn einn af hornsteini efnahagslögunnar Mjanmars, sem sysslar við mikinn hluta þjóðarinnar. Sektin innifelur rísa, baunir, linsur og aðrar uppskerur.
3. **Viðskiptaaðildar líka hörðir ástæður**: Óstöðug stjórnmálaástandið og reglubundin breyting þrífir í umgjörðin fyrir bæði innlenda og erlenda viðskiptafólk. Fjárhagsleysi, skortur á öryggisneti og lögfræðilegar óvissur koma þar aukalega við.
4. **Alþjóðaviðskipti og bannlyningar**: Yfirvegunarleg alþjóðleg tengsl, sérstaklega með vestræn lönd, hafa leitt til mismunandi stigs viðskiptabannanna og sérstaklega hafa áhrif á lykilsektora svo sem bankaviðskipti og auðlindaútdrátt.
Samantekt
Ástandið varðandi flóttamenn og umsækingar um skjól í Mjanmar er ennþá að djúplyftur og áskorunum fullt mál, sem aukast af pólitískri óstöðu þjóðarinnar og skortsins á formlegum flóttamannalögum. Þrátt fyrir að Hár stofnun Sameinuðu þjóðanna og ýmsir almannaheillar stofnanir veiti mikilvæga stuðning liggur því til að umfangsmikill lagasetning og stefnbreytingar séu nauðsynlegar fyrir Mjanmar til að skapa stöðugri og hóflegri umhverfi fyrir flóttamenn og umsækjendur um skjól.
Ábendingar um tengda vefslóðir varðandi Skilning flóttamannalaga og umsókna um skjól í Mjanmar: Flóknin umhverfi:
International Commission of Jurists
Athugaðu: Vinsamlegast athugaðu nýjustu uppfærslur og mat fyrir auglýsandi upplýsingar frá þessum traustum stofnunum til að fyrirbesta nákvæm og nægilegt upplýsingaflutning.