Οι φορολογικές πολιτικές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην οικονομική δυναμική οποιασδήποτε χώρας. Στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική (ΜΑΒΑ) η φορολογία διαφέρει σημαντικά από μια χώρα στην άλλη, επηρεάζοντας το επιχειρηματικό περιβάλλον και την συνολική οικονομική υγεία. Αυτό το άρθρο θα συγκρίνει τα φορολογικά βάρη στην Αίγυπτο με άλλες χώρες της ΜΑΒΑ, παρέχοντας μια κατανοητική εικόνα του πώς αυτά τα διαφορετικά συστήματα φορολογίας επηρεάζουν τις επιχειρήσεις και τα άτομα.
Φορολογία στην Αίγυπτο
Η Αίγυπτος, με την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της και τη στρατηγική γεωγραφική της θέση, διαθέτει ένα σύστημα φορολογίας που στοχεύει στην ισορροπία μεταξύ της οικονομικής ανάπτυξης και της φορολογικής σταθερότητας. Η χώρα έχει πραγματοποιήσει πολλές μεταρρυθμίσεις τα τελευταία χρόνια για την απλούστευση και την μοντερνοποίηση της φορολογικής της δομής.
1. **Φόρος Εταιριών**: Ο φόρος εταιρειών στην Αίγυπτο ορίζεται σε σταθερό ποσοστό 22,5%. Αυτό το ποσοστό ισχύει τόσο για εγχώριες όσο και για ξένες εταιρείες που λειτουργούν μέσα στη χώρα. Κάποιοι τομείς, όπως ο πετρελαιοειδής, μπορεί να έχουν διαφορετικά ποσοστά λόγω συγκεκριμένων συμβάσεων και κινητήριων κινήτρων.
2. **Φόρος Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων**: Για τα άτομα, η Αίγυπτος εφαρμόζει ένα προοδευτικό σύστημα φορολογίας, με ποσοστά που κυμαίνονται από 0% έως 25%. Αυτό το σύστημα διαιρεί τα εισοδήματα σε διάφορα κλιμάκια για να εξασφαλίσει μια δίκαιη κατανομή του φορολογικού βάρους.
3. **Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ)**: Η Αίγυπτος εισήγαγε το ΦΠΑ το 2016, αντικαθιστώντας το γενικό φόρο πωλήσεων. Το κανονικό ποσοστό ΦΠΑ είναι 14%, εφαρμόσιμο σε πλειοψηφία αγαθών και υπηρεσιών. Ωστόσο, τα ουσιώδη αγαθά και υπηρεσίες, όπως η εκπαίδευση και η υγεία, παραμένουν ελεύθερα από φόρο ή απολαμβάνουν μειωμένο συντελεστή.
Φορολογία σε Άλλες Χώρες της ΜΑΒΑ
Η περιοχή της ΜΑΒΑ περιλαμβάνει μια ποικιλία χωρών, καθεμιά με μοναδικές φορολογικές πολιτικές. Εδώ είναι μια ματιά στο φορολογικό τοπίο σε μερικούς γείτονες της Αιγύπτου:
1. **Σαουδική Αραβία**: Η Σαουδική Αραβία είχε παραδοσιακά ένα χαμηλό φορολογικό περιβάλλον, ειδικά για τους πολίτες. Δεν υπάρχει φορολογία εισοδήματος για τους σαουδάραβες πολίτες, και η χώρα εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από τα έσοδα του πετρελαίου. Ωστόσο, για να διαφοροποιήσει τις πηγές εσόδων της, η Σαουδική Αραβία εφάρμοσε ΦΠΑ 5% το 2018, το οποίο αργότερα αυξήθηκε σε 15% το 2020.
2. **Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ)**: Τα ΗΑΕ γνωρίζονται για το φιλικό προς τους φόρους περιβάλλον, με τίποτα ομοσπονδιακό φόρο εισοδήματος για τις αμοιβές ή τα μισθά. Ωστόσο, από το 2018, τα ΗΑΕ έχουν επιβάλει ΦΠΑ 5% σε πλειοψηφία αγαθών και υπηρεσιών. Οι φόροι επί των εταιρειών περιορίζονται κυρίως σε συγκεκριμένους τομείς, όπως η τραπεζική και τα πετρελαιοειδή.
3. **Μαρόκο**: Το Μαρόκο διαθέτει ένα προοδευτικό σύστημα φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, με ποσοστά που κυμαίνονται από 10% έως 38%. Οι φορολογικοί συντελεστές για εταιρείες ποικίλλουν ανάλογα με τα έσοδα, με το κανονικό ποσοστό να είναι 30%. Οι μικρές επιχειρήσεις με έσοδα κάτω από ένα καθορισμένο όριο επωφελούνται από ένα μειωμένο ποσοστό του 10%. Το Μαρόκο επίσης επιβάλλει ΦΠΑ 20% στα περισσότερα αγαθά και υπηρεσίες.
4. **Ιορδανία**: Η Ιορδανία, όπως και η Αίγυπτος, χρησιμοποιεί ένα προοδευτικό σύστημα φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων με ποσοστά από 5% έως 30%. Οι φορολογικοί συντελεστές των εταιρειών καθορίζονται γενικά στο σταθερό ποσοστό του 20%, με εξαιρέσεις για τις τράπεζες και τις τηλεπικοινωνιακές εταιρείες που φορολογούνται με υψηλότερες τιμές. Το ΦΠΑ της Ιορδανίας βρίσκεται στο 16%, συμβάλλοντας στα έσοδά της κυβέρνησης.
Συγκριτική Ανάλυση
Η σύγκριση του φορολογικού βάρους της Αιγύπτου με άλλες χώρες της ΜΑΒΑ αποκαλύπτει τόσο ομοιότητες όσο και έντονες διαφορές:
– **Φόροι Εταιριών και Φυσικών Προσώπων**: Το σταθερό ποσοστό φορολογίας εταιριών της Αιγύπτου του 22,5% είναι ανταγωνιστικό μέσα στην περιοχή, αν και υψηλότερο από την τομεακή φορολόγηση της Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Για τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, τα ποσοστά της Αιγύπτου είναι χαμηλότερα από το υψηλότερο κλιμάκιο του Μαρόκου αλλά συγκρίσιμα με αυτά της Ιορδανίας.
– **Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ)**: Το 14% ΦΠΑ της Αιγύπτου είναι μέτριο σε σύγκριση με το 15% της Σαουδικής Αραβίας, αλλά υψηλότερο από τα ΗΑΕ και την Ιορδανία. Ο συντελεστής ΦΠΑ επηρεάζει σημαντικά τις τιμές των καταναλωτικών αγαθών και μπορεί να επηρεάσει το συνολικό κόστος ζωής και επιχειρηματικότητας.
– **Έσοδα από τους Φόρους και Οικονομικές Επιπτώσεις**: Η εξάρτηση της Αιγύπτου από ένα δομημέ