Personleg inntektsskattesatsar på Kiribati: Ein oversikt

**Kiribati**, ein lita øynasamband í Mið-Pasifika, er kjend fyri teirra fagur atollar og lívliga mentan. Síðani hon er avmarkað geografiskt, hevur hon eitt skipað og upplýsandi skattakerfi. Í hesum greinini skal vit fara djúpt niður í persónligan tekjuskattssatsir í Kiribati, sum gevur ein innsæið sjónarhorn á hvussu kerfið virkar í hesum særmerktu oyarsambandinum.

### Yvirlit av Kiribati

Kiribati samanstendur av 33 atollar og rifoyar, og uml. eins stóran øki í Mið-Pasifika, men hevur eitt rætt lítið landflok. Løgreglan livir nógva av sjóvinnuni, kopra (turrka úrvið kokosnotuskellingum), og almenningaumsjón. Ferðaútvarpið er eisini ein framvaksandi sektor, enda tað enn óðað vegna Kiribatis fjarlægan staðseting.

Stjórnan í Kiribati arbeiðir aktivt fyri at útvega bæði eintøk økonomisk skipan og rættvís skattaløg at stuðla almenna tænasturnar og uppafturbygging ormgveldi.

### Persónligur tekjuskattarøkta

Kiribati nyttir eitt frelsutaksskipan, sum merkir, at tey, sum hava hægri tekjur, betala størri prosent av teirra tekjum í skatti, samanborið við teimum við lægri tekjum. Hetta er ætla til at dreila skattahlutskotin jøvnari uttan yvir mun á teirra tekjum.

– **Skattbúsettir**: Einstaklingar, sum búseta seg í Kiribatí fyri meira enn 183 dagar í eitt skattár eru viðteljandið sum búsettir, og eru skattalagdar á teirra mildandi tekjur.
– **Óbúsettir**: Einstaklingar, sum notengersku kriteria ikki eru skattalagdar bert á tekjur keldur í Kiribati.

### Tekjuskattarøktar

Eftir nýtsláttara skattareglum:

– **Fyrsta AUD 7.800** Tekjur upp til AUD 7.800 eru djávuliga frálitnar frá skatti.
– **Næstu AUD 16.000** Tekjur millum AUD 7.800 og AUD 23.800 eru skattlagdar við 20%.
– **Tekjum omanfyri AUD 23.800** Allar tekjur, sum verða ovur eitt AUD 23.800 eru skattlagdar við 35%.

Harvið tryggir etið, at teir, sum hava høgari tekjur, upplýna størri hluti til landsins innkomu.

### Fólkareiðustrýttingar

Umframt tekjuskat, skal føroyingar í Kiribati eisini leggja í Kiribati Provident Fund (KPF), eitt beinan tørvskipað sparnaðar skap tiltikið at tryggja fjáansøkugerð uppaftur uppsiting. Einlagini at KPF eru:

– **Eftirlønarautskotið frá starvsfólki**: 7,5% av heilu tekjubata.
– **Eftirlønarautskotið frá arbodara**: 7,5% av eftirlønara heilu tekjubata starvsfólkisins.

Hetjarlagini eru neyðug fyri at tryggja fjáarlegan støði fyri verkfólkum í teirra fartíð eftirlønarárini.

### Skattaløgmætiskapur og skjalsrøkt

Kiribati hevur lagt uppa klára retningslínur fyri skattaskýringar og skjalsrøktir, við at tryggja at allir teir viðgjørdir skattatryggjarar fylgja reglum sum settar fram avt Ministerium fyri Finans og økonomiskan uppafturbygging. Árligar skattaskjølinir eru vanaliga fráskildar 31. mars hvørt ár, við beinlondum legðum á seint inkomnar ella ikki eftirlýstan.

### Ályktan

At skilja persónliga tekjuskattsatirnar í Kiribati er mikið støði fyri báðar búsettan og ikki-búsett, sum arbeiða í ella hava vikur til oylandsambandsins. Við eitt frelsutakkerfi og eitt tørvskipaðum fólkareiðustrýttingum leggur londið ætlangirnar á at tryggja jøvnari tvørfólkastnámslutskot, meðan eisini verja økonomiskan framtiðar hjá teirra borgarum.

Fyri virksomhøvur og einstaklingar, ið varðveita hava íkasta í boðnaðarligum átøkum í Kiribati, er haldna seg kunning um loka skattareglur ein avgreiðandi stig í at tryggja lydviðlýsing og góðan virkni innan hesa særmerktu og framvaksandi marknað.